Area archeologica Paule Luturru

Ultima modifica 28 agosto 2023

Argomenti :
Patrimonio culturale

La tomba dei giganti di Paule Luturru è stata realizzata su un altipiano a circa km 2 di distanza a sud ovest di Samugheo e fa parte di un'area archeologica più vasta, comprendente un nuraghe e i resti di un villaggio, situati a circa m 300 in posizione ovest, nord-ovest, diroccati e coperti da vegetazione.

La tomba consta di un corridoio funerario realizzato con doppia fila di lastroni, abside terminale ed esedra semicircolare. Al centro dell'esedra si apre l'ingresso, con soglia costituita da una prima lastra a cui segue un gradino con incasso, probabilmente per l'inserimento di un portello di chiusura. Subito dopo si notano due lastroni verticali che restringono le due file di ortostati del corridoio. L’esedra consta di quattro blocchi per parte in trachite rosa, dei quali i primi due ai lati dell’ingresso con faccia a vista ben lavorata, infissi sul terreno. Il corridoio ha una pianta rettangolare allungata e si sviluppa per m 10 di lunghezza e m 1,20 di larghezza. Il pavimento era foderato con lastre trachitiche di cui ne residuano 11 al centro e 6 nella parte terminale. Al corridoio si appoggia il corpo monumentale lastricato, il quale nel lato N è allo stesso livello del bancone roccioso ed è ben conservato, mentre nel lato S ha un andamento inclinato è stato in parte intaccato da lavori agricoli. Il lastricato doveva probabilmente avere una forma subellissoidale e lo scopo di delimitare e valorizzare il monumento. La tomba è databile al Bronzo Medio (1600-1300 a. C.). Dovette essere costruita su un’area già sacra, perché nei muri a secco intorno, davanti all’esedra e nella tomba stessa sono stati rinvenuti diversi tronconi di menhirs riutilizzati per un totale di 46 statue. Nelle vicinanze della tomba si conserva un piccolo tratto di strada lastricata, di difficile datazione, e un’interessantissima polla d'acqua chiamata dai samughesi sa paule (palude) che da il nome a tutta l’area. La tomba si trova su una platea naturale che permette di osservare il paesaggio tipicamente samughese circostante, fatto di campi, muri a secco, animali e pinnatzos, i ricoveri per i pastori realizzati in pietra a secco, con copertura a falsa cupola.

 

(SRD) ÀREA ARCHEOLÒGICA DE PAULE LUTURRU

Sa tumba de sos gigantes de Paule Luturru dd’ant fraigada in unu pranu a unos 2 chilòmetros a sud-ovest dae Samugheo e est parte de un’àrea archeològica prus manna, in ue ddoe agatamus unu nuraghe e su chi abarrat de una biddighedda, chi s’agatat a unos 300 metros cara a ovest, nord-ovest, totu derrutos e ammuntados dae matedu.

Sa tumba presentat unu passaditzu funeràriu fatu a dòpia filera cun losas de pedra, cun s’àbside a s’agabbu e sa pratzighedda de in antis a mesu luna. In mesu de sa pratzighedda ddoe est s’intrada, cun su liminàrgiu fatu cun una prima losa de perda e a pustis un’iscaleri a incastru, forsis pro nche incassiare sa ghennighedda. A pustis si bient luegos duas losas mannas istantàrgias, chi istringhent sas duas fileras de pedra de su passaditzu. S’esedra est fata cun bator cantos de pedra bia a ònnia chirru, de custos sos primos duos, a un’ala e a s’àtera de s’intrada, bene picados e fichidos in terra. Su passaditzu est a forma de retàngulu illonghiadu, longu 10 metros e ladu 1,20 metros. In terra su panimentu fiat totu forradu cun tellas de pedra bia e de custas nd’at abarradu 11 in mesu e 6 in su giassu in ue finit. A su passaditzu si ddoe arrimat totu sa parte a tellas de pedra, chi in s’ala Nord torrat paris cun su bancone de roca e est in cunditziones bonas, in s’ala Sud imbetzes est unu pagu in pendèntzia e resurtat unu pagheddu ruinadu dae comente ant traballadu sa terra. S’impedradu forsis fiat a forma mesu tunda e depiat lacanare e avalorare su monumentu. Sa tumba si podet datare in su tempus de su Brunzu Mesanu (1600-1300 in antis de Cristos). Forsis dd’aiant fraigada in unu giassu cunsideradu sagradu giai dae in antis, ca in sos muros a bullu a inghìriu, in dae in antis de s’esedra e fintzas in sa tumba matessi, ddoe ant agatadu cantos de pedras fitas torrados a impreare, 46 istàtuas in totu. A pagu tretu dae sa tumba ddoe at unu cantigheddu de caminu a impedradu, chi no est discansosu a ddu datare, e una bena de abba de importu mannu, chi sos samugheesos ddi narant Sa Paule e chi dat su nùmene a totu custu giassu. Sa tumba si pesat in unu giassu paris dae in ue si podet bìere a inghìriu a inghìriu totu su paesàgiu samugheesu ischietu, tancas, muros a bullu, animales e pinnatzos, sas barracas de sos pastores fatas cun muru a bullu e cun sa bòveda a cùpola farsa.


Quanto sono chiare le informazioni su questa pagina?

Grazie, il tuo parere ci aiuterà a migliorare il servizio!

Quali sono stati gli aspetti che hai preferito?
1/2
Dove hai incontrato le maggiori difficoltà?
1/2
Vuoi aggiungere altri dettagli?
2/2
Inserire massimo 200 caratteri
È necessario verificare che tu non sia un robot